Hi.
Chào tất cả mọi người.
Mình là Khoai.
Chào mừng các bạn đến với kênh Khoai lang thang Và mình đang ở huyện Phú Tân, tỉnh An Giang Phía sau lưng mình là nguyên 1 cánh đồng lúa đang trổ đòng, rất là thơm Bao la, bát ngát luôn nè Và mình đang trên đường đi ra thị xã Tân Châu Nơi này cách thị xã Tân Châu tầm khoảng 20 cây số Giờ mình sẽ đi nha Mình đang trên bến phà Châu Giang để đi qua mé bên kia Đang bên này là Châu Đốc nha.
Qua bên kia là Châu Phong Một trong những nơi mà cộng đồng người Chăm sinh sống rất đông đúc Và hy vọng qua bên đó, mình sẽ tìm được nhiều món đặc sản của người Chăm cũng như hiểu thêm về văn hóa của người Chăm nữa Xíu nữa phà sẽ chạy Các bạn có thể thấy, ở đây họ vẫn giữ được trang phục truyền thống của họ Như đàn ông thì quấn vải quanh hông Phụ nữ thì vẫn đeo khăn đội đầu Phong cách xây dựng nhà cửa của họ vẫn giữ được Mình thấy đây là cái rất hay của người Chăm Rất là nhiều ngôi nhà xây theo phong cách của người Chăm Dù họ chỉ chiếm 1 phần nhỏ dân tộc thôi nhưng họ vẫn giữ được truyền thống và văn hóa của họ Điển hình là mình nhìn vào ngôi nhà thôi, mình sẽ thấy ngay là, đây là nhà của người Chăm Các bạn để ý là, cái của chính vào của người Chăm lúc nào cũng hơi thấp 1 xíu Nó là bậc thềm, lên 1 cái bậc nữa, xong rồi cửa, nhưng nó rất là thấp Vì người Chăm quan niệm là người khách đến nhà chơi phải cúi đầu chào 1 cái Cái đó giống như tôn trọng chủ nhà vậy Ở phía trên nhà thường họ sẽ ghi năm họ xây nhà Đây là 1930 nè Vậy ngôi nhà này cũng gần 100 tuổi rồi 85, 86 tuổi rồi Họ cũng có nhiều loại kiến trúc khác nhau Đa phần ở An Giang thì nhà của người Chăm, người Kh'mer, kể cả người Việt, thì họ sẽ làm nhà sàn Tại vì nước nổi.
Tới mùa nước thì ngập lên tới đây luôn Cho nên họ phải dùng nhà sàn như vầy để có thể linh động hơn trong mùa nước nổi Mình vừa mới chạy đến 1 làng nghề dệt thêu Châu Phong tên là thổ cẩm Chăm An Giang nằm ở tổ 4, ấp Phum Soài, Châu Phong Ở trong đây, mọi người đang có trưng bày các loại thổ cẩm, cũng như lụa của người Chăm Và có cả dệt trong đây nữa Dệt thổ cẩm Dệt khăn rằn ạ? Mấy cô, mấy chị ở đây mặc trang phục truyền thống của người Chăm luôn Rất là đẹp Cái đó là con thoi đúng hông ạ? Khi mà giật sợi dây thì con thoi chạy qua chạy lại và nó sẽ đan những sợi chỉ nằm ngang vào Mình thấy cái máy này rất là tiện nha 1 người có thể ngồi dệt luôn, chứ không như dệt chiếu hay dệt khác cần có 2 người để xỏ sợi chỉ ngang vào Bạn để ý nha Đang dệt cái màu đen, xong chị sẽ đẩy con thoi màu trắng vào để dệt tiếp phần màu trắng Rất là nhanh luôn á.
Để ý kỹ nè Ở bên kia hồi nãy mình qua là khăn rằn Còn bên đây chị này đang dệt thổ cẩm Bạn để ý những hoa văn dệt trên thổ cẩm rất là đẹp nha Mà mình nghĩ là dệt thổ cẩm sẽ rất mất thời gian hơn khăn rằn Khăn rằn đơn giản ở chỗ là nó có ô đen, ô trắng xen kẽ Còn thổ cẩm thì phải dệt theo hoa văn Cho nên con thoi phải đưa qua đưa lại, tùy theo cái hoa văn trên đó thay đổi Mỗi lần chị ấy đạp cái chân giống như là mỗi hợp âm trong đàn á tức là mỗi lần cái chân khác nhau sẽ tạo ra những tổ hợp để đưa sợi vải thành nhiều lớp để mà đưa con thoi vào Ui.
Mình nói chuyện 1 hồi khó hiểu quá Nhưng mà cũng gần giống như vậy đúng hông? Có nghĩa là mình muốn đan cái đoạn nào thì mình phải đạp chân như vậy Từ số 1 đến số 6 Dạ.
2 ngày được 5 mét Thường 1 người mà muốn thành thục như vậy thì phải mất bao nhiêu năm luyện tập? Luyện tập đó hả? Học nghề 1 năm là biết rồi Dạ.
1 năm Dạ.
20 năm ở đây Có người tới 20 năm kinh nghiệm rồi Ở đây có rất là nhiều khách du lịch là người nước ngoài và có trưng bày các sản phẩm làm từ thổ cẩm của người Chăm 1 đô/cái là khoảng tầm 22 nghìn Có để giá niêm yết hết Cho bạn nào mà muốn mua mang về làm quà tặng Giá cả cũng rất là hợp lý Mấy cái túi bằng khăn rằn nè Đa dạng lắm nha Có cả nón kết bằng thổ cẩm nữa Và có cả những tấm khăn bằng lụa Đẹp lắm.
Woahhh Chắc là mình sẽ mua 1 cái nón thổ cẩm để đội thử Thử cái này nha Hơi nhỏ.
Hông vừa lắm Cái này là 3 đô/cái Ở trong đây còn có mấy cái túi nhỏ nhỏ, có cả ba lô Thiệt ra mình thấy mọi người ở đây rất sáng tạo làm ra rất nhiều vật dụng từ thổ cẩm của người Chăm Từ lụa người Chăm mà làm ra những vật dụng rất gần gũi mà hầu như ai cũng có thể sử dụng được trong cuộc sống hàng ngày luôn Mấy cái túi thơm dễ thương quá vậy Mình vừa mới lựa được 1 cái nón ở phía dưới này Cô bảo là bán cho người nước ngoài là 5 đô nhưng bán cho người Việt 80 nghìn thôi Cái này giống như nón lá, mình có thể đội che nắng đi ngoài đường cũng được Chắc là sẽ mua 1 cái này hoặc là mua 1 cái nón lưỡi trai sau đây Cái này có thể xếp lại được Cô và chú đang mặc trang phục truyền thống của người Chăm Dạ rồi.
Con cảm ơn.
Để con trả tiền Thấy nhà của người Chăm đẹp hông? Ở đây họ đang bán cái gì vậy ta? Bán gì vậy chị? Bán cá, tép Em tưởng đâu bán bánh ăn được chứ À.
Chị đang bán tép đồng Ơ.
Tự nhiên chạy xe máy kì quá, thấy ai cũng đi bộ hết Họ đang nấu món ăn Bên đây là mấy cô chú đang xắt thịt Thịt này là thịt bò Chồi ôi, thơm quá.
Con ngồi đây mà nghe mùi bò bay thơm ghê á Đang xắt ra để chiều nay mọi người có tiệc À.
Là cháo bò Tí xíu nữa mấy chú sẽ nấu những món khác nên mình sẽ ngồi đây mình chờ Đây là 1 loại cháo của người Chăm Mình thấy trong đây có hành tây, hành tím, ớt nè Cái vàng vàng đó là khoai ạ? Là khoai Cái này là nấu để cho ngọt nước Ủa, lá đó là lá gì vậy anh? Lá cà ri Ahh, lần đầu tiên con thấy được lá cà ri luôn nè Lá chiên để mà nấu cà ri Nó thơm giống như mùi quýt vậy Cái lá này rất là nồng Mình không thể diễn tả được nhưng cái tinh dầu giống như quýt hoặc bưởi vậy Vò ra thì nó càng thơm Lá này thì mọi người ở đây gọi là lá chiên hoặc có thể gọi là cà ri dùng để nấu cà ri và các món truyền thống của người Chăm Nó dính dính tay mình luôn nè Rất là rít giống như 1 loại tinh dầu hay cái mủ của nó tiết ra vậy Thơm lắm.
Siêu thơm Người ta bắt 1 cái chảo lớn, rồi chế dầu ăn vào Rồi xào với lá chiên (lá cà ri) cho thơm lên Xong rồi sẽ bỏ thịt bò lúc nãy xắt ra, xào cho thơm lên rồi bỏ lại ngược vào cháo Thơm quá.
Cái lá hồi nãy thơm thiệt luôn đó Lá đó xào thịt bò ngon lắm á Cái này mốt xin giống về nhà trồng thử mới được Cây đó dễ trồng lắm Ở đây mình còn trồng lá gì nữa hông chú? Mỗi cây này thôi ha Cái này cũng như là đặc sản của xứ này luôn đó Nấu súp hay nấu gì cũng sử dụng lá này không.
Nó thơm lắm Gừng hả chú? À.
Bỏ gừng vào trong cháo cho thơm Rất là nhiều gia vị Hành lá, hành tím, lá chiên, tỏi, gừng cộng với lúc nãy mình thấy có hoa hồi với vỏ quế nữa Chú sẽ bỏ lá chiên vào trong đó chiên lên Thường những đám tiệc lớn trong nhà thì mấy chú sẽ phụ trách Còn mấy cô sẽ phụ trách việc nấu cơm hàng ngày Ở dưới quê con miền Tây, là mấy cô, mấy dì phải ngồi làm á Tính ra đàn ông Chăm giỏi hơn đàn ông Việt rồi Đám của người Việt, đàn bà nhổ vịt không muốn chết Đám ở người Việt là bắt 1 bầy vịt xong rồi mấy chị, mấy em ngồi lại nhổ lông vịt từ sáng tới trưa Bỏ nước cốt dừa vào trong chảo nữa Woah.
Rất là thơm luôn á Sẽ bỏ thịt bò vào Các bạn có thể nghe tiếng trống ở xa xa Ở thánh đường vang lại đó là báo hiệu tới giờ mọi người đến thánh đường để làm lễ 1 ngày người Chăm có 5 lần làm lễ như vậy Từ sáng sớm, tờ mờ sáng, tầm 4 giờ rưỡi cho tới tầm 7 giờ tối luôn và chia đều 5 lần Bắt buộc là ai cũng phải làm lễ hết Người Chăm có thể làm lễ ở nhà hoặc có thể làm lễ ở thành đường nhưng nếu làm lễ ở nhà thì công đức của mình tích sẽ không được nhiều như làm lễ ở thánh đường Cho nên đa số người Chăm sẽ đến thánh đường làm lễ, trừ khi họ có việc gì đó bắt buộc không đi được thì họ mới ở nhà làm lễ thôi Ở đây là 1 tiểu thánh đường và mọi người sẽ làm lễ ở đây Những ngày trong tuần thì mọi người sẽ làm lễ ở tiểu thánh đường Nhưng mà thường thứ 6 là lễ lớn thì mọi người sẽ tập trung ở đại thánh đường, là những thánh đường lớn hơn Cứ khoảng vài trăm mét là mình sẽ thấy tiểu thánh đường như vầy Mình sẽ đi vào đây mình nhìn thử Mọi người đang làm lễ ở trong Mọi người đang đứng để chuẩn bị làm lễ.
Mình đang đứng ở bên ngoài đây Bỏ thêm gan bò vào trong cháo nữa Giờ mấy chú đang nêm nếm Có nêm bột ngọt Bên kia là mọi người đang đi lễ về có cả nước mắm nữa Mấy gia vị nêm nếm thì cũng giống người Kinh mình thôi chỉ có những loại lá thì sẽ khác Chú sẽ lấy 1 ít nước sốt xào để đổ vào trong cháo Nồi cháo này vẫn chưa có gạo, chỉ là đang nấu nước dùng cho ngọt thôi rồi sẽ bỏ gạo vào sau giờ sẽ bỏ tiêu vào trong đây Cực kì thơm luôn Tại vì trong đây mình thấy có 1 ít nước mắm Cái mùi nước mắm hòa chung với các loại gia vị, nó tạo ra mùi thơm rất đặc biệt Vậy là gần như xong rồi Bên kia là gạo nè Mấy chú sẽ để lò ở đây chờ canh 7 giờ là sẽ bắt đầu đãi Cho nên phải canh bỏ gạo, không bỏ quá sớm thì gạo sẽ bị nhừ mất Rồi sẽ bỏ thịt bò vào trong đó là thành món cháo bò Tới 7 giờ mới đãi lận Bây giờ mình sẽ đi lòng vòng đâu đó nữa nha Thăm quan xung quanh đây xem Thánh đường Hồi giáo Jamiul Azhar Ôi.
Thánh đường này rất là hoành tráng luôn Mọi người đang tụ tập ở phía trước kìa.
Phía trước đó đang bán gì đó thì phải Woahh.
To quá.
Nhìn rất là đẹp nha Ở đây gần trường học nên mấy em học sinh ra đây ăn Món gì vậy ạ? Có món nào đặc sản của người Chăm hông? Cái này là 1 trong những đại thánh đường của người Chăm thì người Chăm mà mất đi sẽ được chôn cất ở đây Ơ.
Có chè chuối nữa hả chị? Chè chuối hết trơn rồi, còn có 1 đĩa Ơiii.
Nhìn em này ăn thèm quá, giờ định mua Con tên gì? Ali Hutin Con bao nhiêu tuổi rồi? 13 tuổi 13 tuổi rồi nặng bao nhiêu ký? Hai mấy ký hả.
Ăn nhiều vô mới mập chứ Con thằng nhóc bên kia là tên gì? Là 13 tuổi luôn.
Đây cao hơn được 1 chút Là ăn ngủ ở đây luôn? Chỉ học tiếng Chăm thôi, hay có học mấy môn khác không? Dạ có Là những môn nào nữa? Là ghi chữ Chăm, học tiếng.
.
.
Là cách 10 cây số qua bên đây học luôn Dạ.
Học ở đây cỡ 1 tháng, 2 tháng, 3 tháng là được về 1 lần Là khoảng 3 tháng tụi em được về nhà 1 lần.
Về nhà được mấy ngày là phải đi học tiếp? 7 ngày 7 ngày rồi lại lên đây học tiếp Tới tháng chay là cỡ tháng rưỡi Tháng chay là tháng mấy? Tháng chay là tháng 6, tháng 7 Là mình được nghỉ 1 tháng rưỡi? Dạ không, được nghỉ 5 chục ngày 50 ngày Đây là bên trong của thánh đường Mấy đứa nhỏ đang chơi Ở đây, mấy đứa nhỏ vẫn được học tiếng Chăm Thường trong những thánh đường này, họ sẽ dạy tiếng Chăm và họ dạy luôn cả văn hóa, môn học cho mấy đứa nhỏ người Chăm Đây là nơi mấy đứa nhỏ học trong này Nhìn rất là đơn sơ Mỗi đứa chỉ có 1 cái bàn nhỏ và ngồi dưới sàn học Đối với những người Chăm theo đạo Hồi thì họ cần 1 chương trình giáo dục tôn giáo đặc biệt mà những điều này thì VN chưa thể đáp ứng được cho nên đa số ở đây đều do cộng đồng Chăm tự xây dựng và hỗ trợ lẫn nhau Ở VN mình vẫn chưa có trường học nào dạy bậc đại học hoặc những bậc cao hơn về Kinh Koran Vì vậy những đứa nhỏ học ở đây xong, tụi nó phải đi qua nước ngoài (Indonesia, Malaysia, .
.
.
) để học cao hơn nữa Và những gia đình Chăm không có quá nhiều tiền Vì vậy việc học của tụi nhỏ hoàn toàn phụ thuộc vào việc tài trợ học bổng ở những nước có nền đạo Hồi vững mạnh hơn Cái này ướp giống tung lò mò bên người Chăm Mình đang ngồi ở 1 quán thịt nướng, thịt bò nướng xiên ăn với bánh mì Quán này nằm ở gần UBND xã Châu Phong Đây là thịt bò ướp theo kiểu tung lò mò rồi sẽ xỏ xiên và nướng lên Đây là ổ bánh mì đặc biệt của mình, gồm có 2 xâu bò nướng trong đây Ở đây có gỏi đu đủ, bò nướng, có 1 ít sốt mayonnaise và tương ớt Mấy chị ở đây bảo là bò này được ướp giống như bò tung lò mò Để mình ăn thử nha Cái bò thì béo béo và đặc biệt là rất thơm mùi bò và mùi giống như mùi sữa đặc Ông Thọ vậy đó Ăn chung với gỏi đu đủ chua chua, ngọt ngọt Thịt bò có nạc, có mỡ nên ăn sẽ có vị béo của mỡ bò nữa không có bị quá “sảm” cái phần thịt Rất là vừa ăn.