SỰ HỢP TÁC XÃ HỘI TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG – Giáo sư Aeon Skoble (Đại học Bridgewater State) Tui biết cách để có được 1 bộ suit miễn phí Những gì tui cần làm là đi tới tiệm Macy’s, mua 1 bộ, cà thẻ.
Và khi hóa đơn tới nhà thì xé bỏ Không đề cập tới đạo đức thì bạn có thể thấy được vấn đề của phương pháp này là tui chỉ làm được có 1 lần Lần tiếp theo tui làm như vậy, tiệm Macy’s sẽ biết vì họ đã ghi nhận lần trước và sẽ không cho phép việc đó tái diễn.
Nhưng tui thông mình lắm Nên tui sẽ qua tiệm Penny’s và mua 1 bộ Mà khoan, khi tui làm như vậy, họ cũng sẽ không cho phép Vì họ đã được tiệm Macy’s báo trước rằng tui là 1 kẻ cắp.
Kì vậy ta? Một quan điểm về thương trường cho rằng đó là 1 nơi cạnh tranh rất khốc liệt, 1 mất 1 còn Triết gia Thomas Hobbes cũng nhìn thế giới này y như vậy Vì Macy’s và Penny’s là đối thủ cạnh tranh, bạn có thể cho rằng Macy’s sẽ mong đợi việc tui ăn cắp từ Penny’s Như vậy thì mọi thứ sẽ huề nhau (Tiếng cười độc ác) Nhưng mà họ không như vậy Thực tế thì họ chia sẽ thông tin lẫn nhau về bọn trộm cắp Vì họ đã nhận ra làm vậy sẽ có lợi đôi bên về lâu dài Như thế còn quan trọng hơn chuyện huề nhau trong ngắn hạn Nếu không chia sẻ thì họ sẽ bị loại ra khỏi mạng lưới thông tin to lớn về bọn trộm cắp Cho nên việc giúp đỡ lẫn nhau không hề đi ngược lại lợi ích bản thân họ chút nào Dù là đối thủ, họ vẫn có một động lực lớn để hợp tác với nhau Và điều thú vị hơn là cái hệ thống này do họ tự nghĩ ra Nó không phải là 1 cái điều gì to tát được thiết kế bởi những nhà cầm quyền Mà đúng hơn là 1 hệ thống được phát triển bởi những thương nhân trong quá trình tìm cách quản lý việc làm ăn Đã từ rất lâu trước sự xuất hiện của những cửa hàng, các thượng nhân đã nhận ra rằng việc hợp tác với đối thủ là điều thiết yếu Quá nhiều cơ chế trong thế giới của họ là dựa trên vấn đề về lòng tin và danh tiếng Cả tui lẫn bạn cũng như vậy Khi tui kể bạn nghe về kế hoạch lấy được 1 bộ suit miễn phí, có thể bạn đã cho rằng tui hiển nhiên phải sợ việc ngồi tù Và như vậy sẽ cần tới 1 kế hoạch cấp chính phủ Nhưng dù không nói tới nỗi sợ ngồi tù tui vẫn sẽ có lý do tốt để thanh toán hóa đơn Cùng cái hệ thống niềm tin và danh tiếng dựa trên bởi những thương nhân, là những điều mà tui cũng phụ thuộc vô, để có được 1 công việc, 1 ngôi nhà, 1 cái xe, để có thể mua vé máy bay hoặc đi ăn nhà hàng Nói theo 1 cách nào đó thì tất cả chúng ta đều là những thương nhân Chúng ta đều giao thương với nhau Việc hợp tác không chỉ đơn giản là một việc mà ta có thể làm, nó vốn đã nằm sâu trong tâm ta rồi Xã hội đầy những cái trật tự có tổ chức và có tính tự phát như thế này Mọi thứ từ ngôn ngữ cho tới thời trang Từ những cái meme cho tới giá cả trên thị trường Những ý tưởng cơ bản của Hệ thống pháp luật Anh-Mỹ, cũng như Luật thương gia quốc tế, đều phát triển theo 1 lối, là kết quả của những nỗ lực tìm ra cách thức đem lại nhiều nhất có thể lợi ích đôi bên để sống và làm việc cùng nhau Cho nên khi có người nói rằng xã hội không thể tự giải quyết vấn đề, thì bạn hoàn toàn đúng khi nghi ngờ điều đó Những cơ chế bôi trơn và dựa trên sự hợp tác trong xã hội đều nằm xung quanh chúng ta.
